Τα «Κόκκινα φύλλα» (1930) αναγνωρίζονται ομόθυμα ως ένα από τα κορυφαία έργα μικρής φόρμας του Ουίλλιαμ Φώκνερ. Το διήγημα αφηγείται μια αγωνιώδη ιστορία καταδίωξης. Όταν ο αρχηγός μιας φυλής αυτοχθόνων της Γιοκναπατάουφα πεθαίνει, το έθιμο επιτάσσει να ταφεί μαζί με το άλογο, το σκυλί και τον μαύρο σκλάβο του. Ωστόσο ο σκλάβος αποδρά. Ο Φώκνερ περιγράφει ρεαλιστικά αλλά και με επικό τόνο το ανθρωποκυνηγητό που εξαπολύεται, προσδίδοντάς του τελετουργικό χαρακτήρα, και μετατρέπει τη θυσία του φυγά σε αλληγορία για την κοινή ανθρώπινη μοίρα. Παράλληλα, θίγει εδώ για πρώτη φορά, με δηκτικό τρόπο, το ζήτημα της δουλοκτησίας στον αμερικανικό Νότο και την ηθική παρακμή των ιθαγενών, που, μιμούμενοι τους λευκούς, έχουν στην κατοχή τους μαύρους σκλάβους.
Χαρακτηριστικό δείγμα της μοντερνιστικής γραφής του Φώκνερ κατά τη δεκαετία του ’30, τα «Κόκκινα φύλλα» είναι, παρά τη βία που τα διαποτίζει, ένα κείμενο ποιητικό και πυκνό σε συμβολισμούς, που αποτυπώνει τον τρόμο του ανθρώπου ενώπιον του θανάτου και την άσβεστη δίψα του για ζωή.
Κριτικές
Μακάβριο χιούμορ, τραγικό πάθος
Λέγεται πως τα διηγήματα του Φώκνερ φωτίζουν τα μεγάλα του έργα (μυθιστορήματα όπως ”Η βουή και η μανία”, ”Φως τον Αύγουστο”, ”Καθώς ψυχορραγώ” και ”Αβεσαλώμ, Αβεσαλώμ”). Ωστόσο, δίπλα τους μπορούν να σταθούν ως αυτόνομα έργα
μερικά από τα συγκλονιστικότερα διηγήματά του (λ.χ. τα Ένα ρόδο για την Έμιλι, τον Άνυδρο Σεπτέμβρη, το Ο αχυρώνας φλέγεται και τα Κόκκινα φύλλα (1930). Το τελευταίο κυκλοφορεί τώρα σε εξαιρετική μετάφραση από τον Γιάννη Παλαβό που το συνοδεύει με ένα πολύ ενδιαφέρον επίμετρο. Η φήμη αυτού του μεγάλου συγγραφέα οφείλεται κυρίως στα μυθιστορήματά του αλλά κανείς άλλος Αμερικανός συγγραφέας δεν συνέβαλε όσο ο Φώκνερ στην ανάπτυξη του μοντέρνου διηγήματος – κι αυτό έχει μια επιπλέον σημασία, δεδομένου ότι στις ΗΠΑ είχαμε έναν γαλαξία διηγηματογράφων πρώτης γραμμής στον 20ο αιώνα (από τον Τζων Τσίβερ, την Κάθριν Αν Πόρτερ και τη Φλάνερι ’Ο Κόνορ, ως τη Γιουντόρα Γουέλτι και τον Μπέρτραντ Μάλαμουντ – για να αναφέρω μόνο μερικούς). Την υπόθεση των Κόκκινων φύλλων θα μπορούσε ο Φώκνερ να την αναπτύξει σε μυθιστόρημα. Κι εντούτοις, όπως συμβαίνει στα σπουδαιότερα διηγήματά του, πρόκειται για έργο ολοκληρωμένο χωρίς να σου δίνει την εντύπωση πως είναι συνοπτικό. Είναι μεν διήγημα αλλά γραμμένο με τη μοναδική του τεχνική του μυθιστορήματος. Κι εδώ, για πρώτη φορά, ο Φώκνερ ανοίγει δύο θέματα που σημάδεψαν την κοινωνία των ΗΠΑ: της δουλοκτησίας και του ρατσισμού.
Η καταδίωξη του σκλάβου
Βρισκόμαστε στον ρατσιστικό Νότο, τη φανταστική κομητεία Γιοκναπατάουφα, όπου θα εκτυλίσσονται οι αφηγήσεις των επόμενων έργων του Φώκνερ. Οι δουλοκτήτες όμως εδώ δεν είναι λευκοί αλλά αυτόχθονες, δηλαδή Ινδιάνοι. Ο Ισσσετιμπέχα, αρχηγός της φυλής έχει πεθάνει. Κατά το έθιμο, πριν αναλάβει ο νέος αρχηγός, ο νεκρός θα πρέπει να ταφεί μαζί με τα πολύτιμα αντικείμενά του, το σκυλί, το άλογο και τον μαύρο σκλάβο του, που δεν κατονομάζεται. Όμως ο σκλάβος θα αποδράσει. Ο διεφθαρμένος Μοκετούμπε (ο υπέρβαρος γιος τού Ισσετιμπέχα) δεν έχει και μεγάλο ενδιαφέρον να γίνει ο νέος αρχηγός, αλλά συνοδευόμενος από μερικούς άνδρες της φυλής του είναι αναγκασμένος, για τη σύλληψη του σκλάβου που κρύβεται στους βάλτους, να εξαπολύσει ανθρωποκυνηγητό, το οποίο ο αναγνώστης παρακολουθεί σχεδόν με κομμένη την ανάσα.
Κατά τη διάρκεια του ανθρωποκυνηγητού ο σκλάβος ανακαλεί την προηγούμενη ζωή του. Το ίδιο κάνουν κι οι διώκτες του, που καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η έλευση και η επικράτηση των λευκών τους οδήγησε στο έγκλημα και τη βία, καταδικάζοντάς τους τελικά στην αναπόφευκτη εξαφάνιση.
Ο μαύρος στο τέλος θα συλληφθεί, όμως ο Φώκνερ δεν θα μας πει πώς θα τον θανάτωναν – άλλωστε δεν έχει πλέον σημασία.
